تولید نانوحامل دارورسان برای درمان مؤثرتر تومورهای مغزی

پزشکنا: محققان در قالب یک طرح پسادکتری داروسازی موفق به تهیه و ارزیابی in-vitro و in-vivo نانوذرات مزوحفره سیلیکا به عنوان نانوحامل دارورسان جهت عبور متوتروکسات از سد خونی ـ مغزی شدند.
محققان در قالب یک طرح پسادکتری داروسازی موفق به تهیه و ارزیابی in-vitro و in-vivo نانوذرات مزوحفره سیلیکا به عنوان نانوحامل دارورسان جهت عبور متوتروکسات از سد خونی ـ مغزی شدند.

این طرح در قالب پروژه پسادکتری نسیم شادمانی پاسکیابی با راهنمایی مهرداد حمیدی و با حمایت بنیاد ملی علم ایران اجرا شده است.

مهرداد حمیدی؛ استاد دانشگاه علوم پزشکی زنجان در توضیح این طرح گفت: از گذشته تاکنون، درمان کارآمد غیر تهاجمی تومورهای مغزی به علت دسترسی اندک بسیاری از ترکیبات دارویی به سیستم اعصاب مرکزی در نتیجه وجود سد خونی ـ مغزی، یکی از مشکلات چالش‌برانگیز در انتقال دارو بوده است که برای غلبه بر این مشکل و دارورسانی مؤثر به مغز، محققان، راهکارهای مختلفی را مطرح کرده‌اند.

یکی از مهمترین راهکارها، استفاده از نانوذرات به عنوان حامل‌های دارویی است و به همین منظور از طیف وسیعی از نانوذرات، نانوذرات پلیمری، لیپوزوم‌ها و میسل‌ها گرفته تا دندریمرها، نانوژل‌ها، نانوامولسیون‌ها استفاده شده است.

وی ادامه داد: علاوه بر این، سیلیکا در دسته ترکیباتی است که در طبیعت به وفور پیدا می‌شود. با ظهور نانوتکنولوژی، این ترکیب، مورد توجه قرار گرفته است. اخیراً نانوذرات سیلیکائی مزوحفره، جزو مواد نانو حفره بسیار مناسب به عنوان حامل‌های دارویی قرار گرفته‌اند.‌‌‌‌‌‌‌

این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: امروزه استفاده از نانوذرات سیلیکائی مزوحفره به علت ویژگی‌های خاص آنها از جمله تهیه راحت، اندازه ذره‌ای و قطر منافذ مناسب و همچنین زیست سازگاری در دارورسانی به بافت‌ها و سلول‌های سرطانی در درمان‌ها، مورد استقبال قرار گرفته است.

وی تصریح کرد: در این تحقیق، نانوذرات سیلیکایی حفره عامل‌دار نشده و عامل‌دار شده، سنتز و میزان پتانسیل آنها به عنوان نانوحامل در دارورسانی کنترل شده به مغز و عبور از سد خونی ـ مغزی بررسی شد.

حمیدی اضافه کرد: بدون شک، تولید مقالات علمی و گسترش این علم در ایران و تولید نانوداروهای جدید با اثر بخشی زیادتر و اثرات جانبی کمتر و قابل استفاده در صنعت داروسازی، اهمیت زیادی دارد و ما در این تحقیق برای رسیدن به این مهم، تلاش کردیم.

وی خاطرنشان کرد: عمده مشکل طرح‌های علمی در کشور، هزینه‌های انجام طرح است که با توجه به افزایش نرخ دلار، رشد صعودی بی‌سابقه‌ای داشته است. از طرف دیگر با توجه به نیاز کشور به طرح‌های کاربردی، توجه به مأموریت محوری طرح‌ها در بنیاد ملی علم ایران اهمیت زیادی دارد.