جام جهانی قطر زیرپوست ویروسی نوپا؛ آبله میمون در کمین شهرهای جنوبی ایران

به گزارش پزشکنا، حدود یک ماهی است با فروکش کردن همه‌گیری ویروس کووید 19 در جهان، شاهد پدیده جدید دیگری تحت عنوان « آبله میمون» هستیم.

شیوع آبله میمون در سال 2017 از نیجریه آغاز شد. در آن زمان وزیر بهداشت این کشور عنوان کرد که ویروس به ۱۱ ایالت گسترش یافته و ۷۴ نفر مشکوک به ابتلا هستند. تصور می‌شود این شیوع بزرگ در اثر طغیان رودخانه پدید آمده باشد؛ چرا که باعث شده بود تا حیوانات وحشی آلوده با انسان ارتباط نزدیک‌تری داشته باشند.

سال بعد آن در سپتامبر ۲۰۱۸، در انگلیس گزارش داده شد که این ویروس سه نفر را که به نیجریه سفر کرده بودند، به بیماری آبله میمونی مبتلا کرده است. از 13 می 2022 براساس گزارش‌ها و شواهد پزشکی تاکنون 200 مورد ابتلا به آبله میمون در بیش از 20 کشور در قاره‌های اروپا، آمریکا و استرالیا شناسایی شده‌اند و تنها در یک مورد مقامات اسپانیا روز گذشته اعلام کردند که موارد ابتلا شناسایی شده به آبله میمون در این کشور به ۹۸ مورد رسیده است. به گفته پزشکان اکثر افرادی که تاکنون در شماری از کشورهای جهان به آبله میمون مبتلا شدند مردانی بودند که با مردان دیگر رابطه جنسی داشتند. با این حال به گفته پزشکان شیوع آبله میمون ارتباطی با گرایش جنسی افراد ندارد و این بیماری در صورت عدم پیشگیری از آن می‌تواند بین بقیه جمعیت نیز شیوع پیدا کند.

هرچند سازمان جهانی بهداشت (WHO) اخیراً در یک کنفرانس خبری اعلام کرده که وضعیت کنونی بیماری آبله میمون مهارشدنی است و در کشورهایی که ویروس آبله میمون در آن‌ها بومی نیست، می‌توان انتقال ویروس بین انسان‌ها را متوقف کرد اما روز گذشته رئیس اداره مراقبت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ایران، از شناسایی ۶ بیمار مشکوک به آبله میمون در کشور خبر داد.

شیوع ویروس آبله میمونی در حالی رو به گسترش است که در بحبوحه برگزاری بازی‌های جام جهانی 2022 در قطر و مشارکت و تعامل احتمالی ایران با کشور قطر در راستای پذیرش جمعیتی از تماشاگران و مسافران کشورهای همسایه در شهرهای جنوبی ایران و همچنین حضور جمعیت کثیری از فوتبال‌دوستان ایرانی در جریان بازی جام جهانی قطر، این موضوع نگرانی‌های بسیاری را ایجاد کرده است.

در این راستا دکتر محمد کریمی‌نیا، معاون سابق قرارگاه پدافند زیستی کشور طی نامه‌ای خطاب به دکتر اسماعیل مطلق، رئیس دبیرخانه شورای‌عالی سلامت و امنیت غذایی، هشدارها و ملاحظات لازم را جهت پیشگیری از همه‌گیری این ویروس نوپا در کشور اعلام نمود که با هم می‌خوانیم:

حضور سرور گرامی جناب آقای دکتر اسماعیل مطلق عزیز

 با عرض سلام و ادب

حدود دو هفته است که رخ داد زیستی جدیدی را در سطح جهان شاهد هستیم، آبله میمونی و اندکی قبل از آن شاهد هپاتیت با علت ناشناخته بودیم.

روزهای اخیر اجلاس سازمان بهداشت جهانی در حال برگزاری است و ریاست این سازمان هشدار داده است که جهان با چالش‌های هولناکی از جمله کووید، جنگ اوکراین و آبله میمونی مواجه است و ادامه داد ما در حالی اینجا صحبت می‌کنیم که همکاران ما در سراسر جهان در حال واکنش به شیوع ابولا در جمهوری دموکراتیک کنگو، آبله میمونی، هپاتیت با علت ناشناخته و بحران‌های بشردوستانه در افغانستان، اتیوپی، سومالی، سودان، سوریه، اوکراین و یمن با همه‌گیری شدید بیماری، خشکسالی، قحطی و جنگ مواجه هستیم که ناشی از تغییرات آب و هوایی نابرابری و رقابت ژئوپلیتیکی است.

نزدیک به دو سال مقابله با کووید ۱۹ نکات مهّمی را نشان داد از جمله:

1.         زیرساخت‌های رصد و پایش تهدیدات خصوصاً در حوزه سلامت باید تقویت و به روز رسانی گردد.

2.         زیرساخت‌های تشخیصی و آشکارسازی تهدیدات زیستی خصوصاً بیماری‌های عفونی بازپدید و نو پدید به روز رسانی، تقویت و شبکه‌سازی متناسب با آمایش کشور گردد.

3.         ارتباط منسجم آنلاین و مداوم بین شبکه‌های درمانی کشور شامل: مطب‌ها، درمانگاه‌ها، پلی‌کلینیک‌ها، بیمارستان‎ها و شبکه بهداشتی شامل خانه های بهداشت،  مراکز بهداشتی و درمانی، پایگاههای سلامت، مراکز جامع سلامت، سرای محلات و شبکه دارویی شامل تمامی داروخانه‌های بخش‌های خصوصی، دولتی، دانشگاهی و نظامی و شبکه آزمایشگاهی شامل آزمایشگاههای بخشهای خصوصی، دولتی، دانشگاهی و نظامی ایجاد گردد.

4.         پایگاه‌های مراقبت مرزی در مرزهای هوایی، دریایی، زمینی و ریلی با به روز رسانی تجهیزات متناسب با تهدیدات احتمالی تقویت نیروی انسانی به پیش‌بینی مکان‌هایی جهت محدودسازی انسان و حیوان و قرنطینه احتمالی تقویت گردد.

5.         تمامی مسافران ایرانی و غیرایرانی که از کشورهای آلوده و یا مشکوک به آلودگی وارد می‌گردند تحت پایش مستمر از طریق اپلیکیشن‌های تعریف شده باشند.

6.         ایجاد امکانات تشخیصی، آشکارسازی و آزمایشگاهی شهر تهران شامل بیمارستان‌های مسیح دانشوری, لبافی‌نژاد، امام حسین(ع)، امام خمینی(ره)، شهدای یافت‌آباد، حضرت رسول اکرم(ص)، فیروزآبادی و همچنین مراکزی شامل انستیتو پاستور ایران، دانشکده بهداشت دانشگاه تهران، مؤسسه سرم‌سازی رازی، گروه شهید زین‌الدین وزارت دفاع، مرکز ملی ذخایر زیستی و ژنتیکی و دانشگاه بقیه‌الله می‌توانند باشند.

 در ضمن استان‌هایی مانند خراسان رضوی، خراسان جنوبی، هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، خوزستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی،گیلان، اصفهان، فارس و قم به دلیل تردد فراوان مسافر و توریست  به عنوان نوک پیکان مواجه احتمالی می‌باشند.

نکات مهّم:

1.         در ظرف کمتر از سه ماه علاوه بر کووید ۱۹ دو رویداد مشغول و ناشناخته از نظر علت رخ داده‌اند؛ هپاتیت و آبله میمونی که هر دو به دلیل الگوی انتقال انتظار نمی‌رود همانند کووید دردسر عظیمی ایجاد نمایند ولیکن به دلیل حجم گسترده گزارش‌ها و اخبار منتشره و مصاحبه‌های افراد مختلف ظرفیت ایجاد ترس و وحشت در جامعه جهانی را داشته و در نتیجه سبب برخی رخدادها نظیر ایجاد نیاز کاذب به دارو و واکسن را دارند.

2.         همانند کووید باید همکاری‌های منسجم ممتد آنلاین بین تمامی بخش‌های مرتبط با تهدیدات زیستی در سطوح شهرستانی، استانی، منطقه‌ای، ملی و فراملی فراهم گردد؛ به عبارت دیگر بازمهندسی ستاد ملی بر طبق ابلاغیه نظام عملیاتی دفاع زیستی کشور که توسط ریاست دفتر ریاست جمهوری ابلاغ گردیده می‌باشد.

3.         سرعت عمل و به روز رسانی شبکه مانیتورینگ تهدیدات و تقویت شبکه آزمایشگاهی در کنار برگزاری دوره‌های مهارت‌آموزی و آموزشی، تمرین و رزمایش تحت مدیریت آزمایشگاه مرجع سلامت کشور ضروری است.

جمع‌بندی:

استاد عزیز با توجه به نزدیکی برگزاری جام جهانی فوتبال در کشور قطر و احتمال همکاری کشور ایران در برگزاری استان‌های هرمزگان( بندرعباس، کیش و قشم) و بوشهر و برخی شهرهای دیگر با حضور فراوان مسافران داخلی، ایرانیان مقیم خارج از کشور و تماشاگران کشورهایی نظیر هند، پاکستان و بنگلادش مواجه خواهند شد، احتمال تشدید این رویداد وجود دارد.

زمان زیادی باقی نمانده و تا دیر نشده ضروری است طراحی‌های ساختاری، تجهیز کردن‌ها، تمرین‌ها و مانورها و آموزش‌ها عملیاتی گردند.

ارادتمند دکتر محمدکریمی‌نیا

انتهای پیام/